ılıman havaların bireyde fizikselhastalıkların dışında hudut ve gerilime de neden olabileceğini lisana getiren İç hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Mert Bektaş, “sıcak havanın ve yüksek nem oranının uzunlamasına sürmesi ve buna bağlı olarak bedenin su ve mineral kaybetmesi, bedenin fizyolojik süreçlerini etkileyerek bitkinlık hissine yol açar. Ayrıyeten bireyde hudut ve gerilime de neden olabilir” dedi.
İAÜ VM Medical Park Florya hastanesi İç konforlusızlıkları (Dahiliye) Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Mert Bektaş, aziz sıcaklıkların bireye tesirleri konusunda belirginlamalarda bulundu. ılıman havaların bireyde hudut ve gerilime neden olabileceğini lisana getiren Dr. Öğr. Üyesi Bektaş, ” ılıman havanın ve üstün nem oranının uzun sürmesi ve buna bağlı olarak bedenin su ve mineral kaybetmesi, bedenin fizyolojik süreçlerini etkileyerek konforlusızlık hissine ve duygusal açıdan da sinirliliğe ve gerilime yol açabilir” diye konuştu.
BİREYİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
Dr. Öğr. Üyesi Bektaş, hararetli havaların bireye yansımalarını şöyle sıraladı:
Fiziksel rahatsızlık: yüksek sıcaklıklar beden ısısını artırmakla bir arada kortizol üzere gerilim hormonlarının düzeylerini de artırarak terleme, susuzluk, halsizlik üzere huzursuzlıklara neden olabilir.
Uyku kalitesinin düşmesi: ılıman hava ve bilhassa de nem gece saatlerinde uyumayı çetinlaştırabilir. Yetersiz ve kalitesiz uyku, duygusal dengelerin olumsuz etkilenmesine ve sinirliliğe yol açabilir.
Hidrasyon eksikliği: Terleme sırasında nemli deriden su buharlaşırken, sıvı ve elektrolit denilen tuz ve mineraller kaybedilir. hararetli havalarda gereğince su tüketilmediğinde dehidratasyon meydana gelebilir. Bu da baş ağrısı, baş dönmesi ve sonluluk üzere belirtilerle kendini gösterebilir.
Sosyal ve çevresel faktörler: sıcak hava, insanların daha fazla iç yerlarda kalmasına, ağır ortamlarda bulunmasına ve toplumsal etkileşimlerde dahaekstra soruna neden olabilir. Sonuç olarak sıcak hava, hem fizikî hem de ruhsal olarak birey üzerinde gerilim ve hudut artışına neden olabilir.
YAŞLILAR VE KRONİK konforluSIZLIĞI OLANLAR RİSK ALTINDA
Hangi bireylerin ılıman havalarda sıhhat açısından risk altında olduğunu söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Bektaş, “Yaşlılar, gebeler, yenidoğanlar ve çocuklar, akciğerhastalığı olanlar, kalp ve damar bitkinlığı olan bireyler, böbrek huzursuzlığı olan hastalar, dış yerlerde çalışan emekçiler, toprakta çalışan tarım emekçileri, net yerda çalışan atletler hararetli havaların olumsuz tesirlerine karşı daha aziz risk altındaki bireylerdir” dedi.
SICAK HAVALARDA SAĞLIKLI KALABİLMEK İÇİN ÖNERİLER
Dr. Öğr. Üyesi Bektaş, hararetli havalarda nasıl dinç kalabileceğimiz hakkında şu tekliflerde bulundu:
“hassas ve bol giysiler giymek, üşütücü duş almak, sistemli su içmek (her saat 1 bardak su, günde en az 2-3 litre su tüketmek), bedenden su kaybı yapacağı için çay ve kahve tüketimini sonlandırılabilir. Çocukları yahut evcil hayvanları park halindeki araçta yalnız bırakmamak, şapka, güneş gözlüğü ve güneş esirgeyici krem kullanmak, günün hararetli vakitlerinde açıkmekanlarda bulunmamak ve çetinlayıcı aktivitelerden uzak durmak hami tedbirlerdir. açıkmekanda olunacağı vakitlerde gölgede kalmak değerlidir (direkt güneşin altında durmak, gölgede durmaya kıyasla 15 derece kadar hissedilen hararetlilıkta artışa neden olabiliyor.)”
SICAK ÇARPMASINA DİKKAT EDİLMELİ
ılıman çarpmasından da bahseden Dr. Öğr. Üyesi Bektaş, ” şanlı hararetlilıkta görülebilecek en ölümcül durum. Beden, ısısını daha fazla denetim edemez hale geldiğinde görülür. Beden ısısı yükselir, terleme ve öbür soğutma yerizmaları çalışamaz hale gelir ve beden ısısı düşürülemez. Beden ısısı 41 derecelere kadar dar müddetlerde yükselebilir, müsait müdahale edilmezse kalıcı hasara ve mevte sebep olabilir. Bulguları bilinçkirlilığı, konuşma bozukluğu, bayılma, hararetli ve kuru cilt, nöbet ve ulu beden ısısıdır. Bu durumlar gözükürseyakın 112 aranmalı, etkilenen kişi gölge ve dahasoğuk bir yera alınmalı, üzerindekiler çıkarılmalı, cilt ıslatılmalı, alına ve öbür bölgelere soğuk ve ıslak bez konulmalıdır” tabirlerini kullandı.
SICAK HAVALARDA SU İÇERİĞİ YÜKSEK BESLENİLMELİ
hararetli havalarda nasıl beslenilmesi gerektiğini de anlatan Dr. Öğr. Üyesi Bektaş, “ağır ve büyük öğünlerden kaçınılmalı, daha ufak porsiyonlarda ve hafif yemekler tüketilmeli. Kavun, karpuz, salatalık üzere su içeriği üstün besinlere diyette alan verilmeli. sıcak çorbalar yerine serin ayran aşı çorbası üzere çorbalar tercih edilmeli. Terleme yolu ile kaybedilen sıvı ve elektrolitleri yerine koymak için kâfi ölçüde su ve maden suyu tüketilmelidir. Şekerli ve asitli içeceklerden aralıklı durulmalı,ekstra ölçüde çay ve kahve tüketimi su kaybını arttırabileceği için sınırlandırılmalıdır” dedi.
