Prof. Dr. Ceylaner: ” Türkiye‘de büyün genetik testler yapılıyor”

ANKARA – Avrupa Tıp Uzmanları Birliği Ender hastalıklar Komitesi Lider Yardımcısı Prof. Dr. Serdar Ceylaner, az bitkinlıkların tespiti noktasında bütün genetik testlerin Türkiye’de yapılabildiğini kaydetti.

Avrupa Tıp Uzmanları Birliği ve Ender hastalıklar Gönüllüleri Derneği tarafınca SMA, Epilepsi, Fenilketonüri üzere ender bitkinlıkların görülme sıklığı, tarama prosedürleri, çağdaşlikçi tedaviler ve tarama programları hakkında şimdiki bilgiler paylaşıldığı bir basın toplantısı düzenlendi.

Toplantıda, az huzurlusızlıklara yol açan genetik ve dış faktörler ile genetik ve az konforlusızlıklarda teşhis ve tedavide aktüel gelişmelere dikkat çekildi.

“Akraba evliliği risk artıran bir faktör ve ülkemizde beklenildiğinden çok daha ilave”

Türkiye’de ender hastalıkların başka ülkelere nazaran daha fazla görüldüğüne dikkati çeken Avrupa Tıp Uzmanları Birliği Az hastalıklar Komitesi Lider Yardımcısı Prof. Dr. Serdar Ceylaner, yaptığı konuşmasında, “Akraba evliliği risk artıran bir faktör ve akraba evliliği de maalesef ülkemizde beklenildiğinden çok daha ek. Biz de bir de akraba evliliğinin kapalı yoğunm olarak isimlendirilen öteki bir boyutu var. Daima tıpkı köyden, daima tıpkı sülalenin içinde evlilikler geçiyor. Bu ailelerde baktığımızda birden fazla bitkinlık birebir anda gözlenebiliyor. Aşikâr köylere, ilçelere yığılmış tıpkı bitkinlıktan beşerler var ve birtakım hastalıklar hatta dünyada bir köyde görülüyor” dedi.

Akraba evliliği yapmayan ailelerde de genetik konforsuzlığa sahip çocuğun dünyaya gelebildiğini tabir eden Ceylaner, ihtimal açısından bakıldığında akraba evlilikleri yapanlarda gebelik başına yüzde 7 civarında huzursuzlık riski olduğunu vurguladı.

Öte yandan Ceylaner, ender hastalıkları önlemek için evlilik öncesi ve çağdaş doğan taramasının kesinlikle yapılması gerektiğini de kelamlarına ekledi.

“Türkiye’de büyün genetik testler yapılıyor”

Ceylaner, Türkiye’de şu an bütün genetik testlerin yapılabildiğini kaydederek, “Neredeyse hiçbir şeyin yurtdışına gitmesine gerek olmuyor. yerli üretim yapacak insanlarımız ve yapan insanlarımız var. Artık antiksi üzere değil” sözlerini kullandı.

“Aşılar genetik bozmaz, korurlar”

Aşıların insan genetiğini bozmadığını hatta koruduğunu söz eden Prof. Dr. Ceylaner, “Örneğin HPV aşısı şu anda yapısını bize aktararak kanser yapan virüs kümelerinden bizi koruyor” açıklamasında bulundu.

“Bebeğin topuğundan bir damla kan alarak bütün hayatını değiştirebiliyorsunuz”

Nadir konforlusızlıklar Gönüllüleri Derneği Lideri Doç. Dr. Gülay Ceylaner ise Kars Aile Mahkemesi tarafından ‘ moderndoğan Tarama Programı’ kapsamında topuk kanı alınmasına ait süreci hatırlatarak, “Tarama, bu ülkenin yapması gereken en kıymetli şey. En değerlisi topuk kanından yapılan taramalarda, oradaki konforlusızlıkların tamamında erken teşhis konulduğunda çocuğun hayatını büsbütün değiştiriyorsunuz. Şu anda 6 hastalık taranıyor ve daha da artırılması planlanıyor. Bebeğin topuğundan bir damla kan alarak bütün hayatını değiştirebiliyorsunuz” diye konuştu.

“Genetik dış faktörlerden etkilenebiliyor”

Genetiğin dış faktörlerden de etkilenebildiğine dikkati çeken Doç. Dr. Ceylaner, “Mesela sigaranın kanserlerde ne kadar değerli olduğunu biliyoruz ancak her sigara içen kanser olmuyor. Sigara içenlerde birçok kanserin dahaekstra olduğunu biliyoruz. Yediğimiz, içtiğimiz, spor yapmamız ve hayat kali arı genlerin çalışma suratlarını etkiliyorlar. Bu artık çok besbelli biliniyor” şeklinde konuştu.