ORMAN Genel Müdürlüğü’nün, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın himayesinde yürütülen ‘Sıfır Atık Projesi’ kapsamında, doğal deterjan görevi gören ‘sabun cevizi’ (Sapindus mukorossi) ağacının Türkiye’de yetiştirilmesi amacıyla başlattığı çalışma sonuç verdi. Adana Ceyhan’da 2018’de ekimi yapılan sabun cevizi tohumları Akdeniz iklimine uyum sağlayarak, ağaç oldu ve meyve vermeye başladı. Sabun cevizi ağacı, gelir getirici ürünler kapsamına alındı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın himayesinde, çevre sorunları ve doğal kaynakların korunması amacıyla Ekim 2017’de başlatılan ‘Sıfır Atık Projesi’ sürecinde tavsiye edilen, çevreci temizlik ürünlerinin yaygınlaştırılması amacıyla, Orman Genel Müdürlüğü tarafından 2018 yılında sabun cevizi ağacının ülke ekonomisine kazandırılması için çalışma başlatıldı. Bu kapsamda Adana Orman Bölge Müdürlüğü’ne bağlı Ceyhan Orman Fidanlığında sabun cevizi tohumları toprakla buluşturuldu. Anavatanı Asya’nın tropikal ve alt tropikal bölgeleri olan, boyu 25 metreye kadar ulaşarak uzun yıllar yaşayabilen, meyvesi başta deterjan ve şampuan yapımında kullanılan savun cevizi ağacı üretim çalışmaları, beklenenin üzerinde başarıya ulaştı. Literatürde 5 yıldan sonra çiçek açmaya ve ürün vermeye başlayan sabun cevizi ağacı, Akdeniz iklimine uyum sağlayarak kısa zamanda meyve vermeye başladı.
‘2’NCİ YILINDA ÜRÜN VERMEYE BAŞLADI’
Ceyhan Orman Fidanlığı’nda görevli mühendis Cihan Seydel, dermatolojik birçok faydası bulunduğu bilinen, cilde sürüldüğünde, cildi güzelleştirip, çilleri ve lekeleri yok etmesi ile tanınan, Çinli köylüler tarafından geleneksel sabun yapımında kullanılan sabun cevizini ilk olarak 2018 yılında yetiştirmeye başladıklarını söyledi. Seydel, “Tohumların çimlenme engelini ortadan kaldırma işlemini yaptıktan sonra 2018 yılının sonbahar aylarında ekimini yaptık. Şubat ayında çimlenme gerçekleşti. Elde ettiğimiz 30-60 santim fidanlarla 2019 yılının Aralık ayında da 5×5 metre aralıkla bahçe kurulumunu yaptık. Damla sulama ile bahar ve yaz aylarında suladığımız fidanlarda yüzde 99 başarı sağladık. Güneşi gören kısımlar 2’nci yıldan itibaren meyve vermeye başladı. Genel bakımlarını yapmaya devam ediyoruz. Tamamen doğal olarak büyüyor. Hiçbir şekilde gübre kullanmadık. 5’inci yıla gelmeden 8 metreyi aşan boya ulaştı. Yaşına göre çok iyi verim verdiğini gözlemledik. Bölgeye tamamen uyum sağladı diyebiliriz. Kışın yapraklarını döken ağaç, peyzaj ve ağaçlandırma çalışmalarında da kullanılabilir” dedi.
‘GELİR GETİRİCİ ÜRÜNLER KAPSAMINA ALINDI’
Orman Genel Müdürü Bekir Karacabey, özellikle ekosistemi ve su kaynakları üzerinde herhangi bir kirliliğe yol açmaması nedeni ile sabun cevizinin kullanımının yaygınlaştırılması gerektiğini belirterek, “Meyvesi doğal bir deterjan görevi görüyor. Yüzde 100 geri dönüşümlü olması sebebi ile temizlik ürünleri sanayisi için önemli bir hammadde olma özelliği taşımakta. Antimikrobiyal özelliği sayesinde stratejik öneme sahip, gübre olarak da kullanılabilen, iyi bir ilaç hammaddesi olan, sabun cevizi ağacını topraklarımızda yetiştirmek amacıyla başlattığımız çalışmalarımızda önemli başarı yakaladık. Sıfır Atık Projesi kapsamında 2019 yılında Karadeniz ve Akdeniz bölgelerine deneme amacıyla diktiğimiz fidanlardan, Karadeniz Bölgesi’ndeki ağaçlarımız henüz meyve vermeye başlamadı. Ancak Akdeniz Bölgesi’nde kurduğumuz tohum bahçesinde, sabun cevizi ağacının bölgeye olağanüstü uyum sağladığını gördük. Çalışmalarımızı daha da ileri taşıyarak, köylümüze yeni bir gelir kapısı oluşturma faaliyetlerimize hız veriyoruz. Böyle sağlıklı ve çevreci bir ürünü, ülke ekonomisine kazandıran ekibime teşekkür ediyorum. Sabun cevizi ağacı, gelir getirici ürünler kapsamına alındı” ifadelerini kullandı.
