ANKARA’da anne ve babası dahil ailesinin yüzde 60’ı işitme engelli olan Samet Ünal (33), Sağlık Bakanlığı bünyesinde kurulan Engelsiz Sağlık İletişim Merkezi’nde (ESİM) sağlık sorunu yaşayan işitme engellilerin tercümanlığını yaparak, sağlık hizmetlerine kolay erişmelerini sağlıyor.
Bireylerinin yüzde 60’ı işitme engelli olan bir ailede dünyaya gelen Samet Ünal, 5 yaşında konuşmayı öğrenerek annesi Meryem (61), babası Vedat Ünal (61) ve birçok akrabasının dışarıya açılan dünyada sesi ve tercümanı oldu. Samet Ünal, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’ni 2017’de bitirdikten sonra Sağlık Bakanlığı bünyesinde işitme engellilerin sağlık hizmetlerine erişimini kolaylaştırmak amacıyla kurulan ESİM’de tercüman olarak işe başladı. İşitme engelli bireylerin acil sağlık sorunlarında 112 acil servis başta olmak üzere, hastanelere erişimini kolaylaştıran sistem ESİM, 2016 yılında hayata geçti. 8 işaret dili tercümanı ve 4 sağlık profesyoneli ile 7 gün 24 saat hizmet veren sistem ile işitme engelliler ambulans çağırıp, hekim randevusu alabiliyor, muayene sırasında doktora sorunlarını iletebiliyor. Samet Ünal da merkezde işitme engellilerle işaret diliyle konuşup, sağlık hizmetlerine erişimini kolaylaştırmaya çalışıyor.
‘İŞARET DİLİ, BENİM ANA DİLİM’
Samet Ünal, işitme engelli ebeveynlere sahip olduğu için doğuştan itibaren işaret dilini bildiğini söyleyerek, Benim gibilerin hayatlarında aslında bu durumu meslek olarak yapan pek çok arkadaşımız var. Ben de o isimlerden birisiyim. Esasen edebiyat öğretmeni olmama rağmen kendimi daha çok işaret dilinde var edebildiğimi ve işaret dilinde daha rahat hissettiğimi düşünerek, işaret dilini hem meslek olarak hem de hayatımda pek çok anlamda insanlara dokunabildiğim bir yönüm olarak kullanmaya özen gösteriyorum. Annem ve babam işitme engelli. Aynı zamanda amcalarım, yengelerim, geniş ailemin yüzde 60’ı işitme engelli. Aslında tam anlamıyla sağır toplumunda doğup, dünyaya gelen ve o toplumla birlikte yetişen bir bireyim. İşaret dili, benim ana dilim. Annem ve babam bu dili konuşuyor. Onlardan öğrendim. Daha sonra onların doğalında tercümanları oldum. 5 yaşındaydım, annem ve babam için düzenli olarak tercümanlık yapar bir haldeydim. Çünkü onların bir uzuvları gibi onların dilleri olmuştum resmen. Bu aslında işitme engelli bir ailede dünyaya gelirken, sosyal bir sorumlulukla birlikte dünyaya geldiğinizi de ortaya koymuş oluyor diye konuştu.
‘TÜM SAĞLIK SÜREÇLERİNİ YÖNETİYORUZ’
ESİM’de çalışmaya başladıktan sonra da tüm işitme engellilerin sesi olduğunu anlatan Samet Ünal, Türkiye’nin her yerindeki işitme engelli vatandaşlara hizmet sunuyoruz. ESİM, Türkiye’deki ilk görüntülü çağrı merkezi ve ilk kamu görüntülü çağrı merkezi aslında. 2016 yılından bu yana on binlerce belki yüz binlerce işitme engelli vatandaşa doğrudan canlı destek sunmuş olduk. Günde ortalama 50 ile 150 arasında işitme engelli vatandaşlarımızdan görüntülü çağrı alarak yardımcı oluyoruz. Randevu alma, randevuya giderken oradaki işlemlerde, hekim yanındaki işlemlerinde, hekimle olan diyaloğunda doğrudan tercüme hizmeti alabiliyor. Acil durumlarda da biz vatandaşlarımıza destek sunuyoruz. Ambulans çağırırken ya da bir işitme engelli vatandaşımız yalnız bulunduğu anlarda, eşi, yakınları, çocukları evde olmayan işitme engelliler bize ulaşabiliyor. Hastaneye giden vatandaşın, akşama kadar sarkan bütün işlemlerinde, gece yaşadıkları sorunlarda, o vatandaşın hastane, ambulansla evinden alınıp, hastaneye götürülmesi, hastanede tedavi olması sürecinde ve acilden taburcu olana kadar yanında oluyoruz. Bizim uygulamamızı kullanan işitme engelli vatandaşların aslında tüm hastane ve sağlık süreçlerini yönetmiş oluyoruz dedi.
Haber-Kamera Ruken KADIOĞLU-Ali Eren İĞDE / ANKARA,
