İstanbul Tıp Fakültesi Endokrin ve Metabolizma Bilim Kolu’ndan Uz. Dr. Hümeyra Rekalı Şahin, çok ılımanlarda süratlinlemek için tüketilen gazlı içecekler, soğuk çaylar, şurupekstrali kahveler ve meyve aromalı içecekler üzere yüksek şeker içeren içeceklerin önemli sıhhat riskleri oluşturduğuna dikkat çekerek “Özellikle şekerli içecekler karın bölgesindeki yağlanmayı artırıyor. O da metabolik sendroma, diyabete, kalp hastalıklarına, inme dediğimiz felç olarak bilinen konforlusızlıklarla neden olabiliyor. Daima kanda insülin salgılanmasına sebep olup insülin direncine ve diyabete sebep olabiliyor. Diyabette uzunlamasına vadede tüm bedenimize olduğu üzere bilhassa de gözlerimize, kalbimizde ve böbreklerimize ziyan veriyor” dedi.
Birçok bitkinlığa taban oluşturan şekerli içeceklerin çok tüketilmesine karşı harekete geçen Türk Böbrek Vakfı, zinde içecekler yapmak ve halkı çok şekerli içeceklerin yol açacağı konforlusızlıklara karşı uyarmak üzere mutfak aktifliği düzenledi.
Türk Böbrek Vakfı (TBV) Başkanı Timur Erk’in ev sahipliğinde düzenlenen mutfak aktifliği kapsamında; TBV Diyetisyeni Gökçen Efe Aydın, konutta yapılabilecek, dinç çabuknletici içecek tanımlarını uygulamalı olarak anlatılırken, İstanbul Tıp Fakültesi İç konforsuzlıklarıtemelbilim Kolu Endokrin ve Metabolizma Bilim Kısmı’ndan Uz. Dr. Hümeyra Rekalı Şahin ise, çok şekerli içeceklerin sıhhat üzerindeki olumsuz tesirleri üzerine bilgi verdi.
“OBEZİTEYLE ÇOCUK YAŞTA GAYRET ETMEK GEREKİYOR”
Etkinliğin düzenlenme emeli ile ilgili konuşan Türk Böbrek Vakfı Başkanı Timur Erk, “Eğer bir ülkenin nüfusu 85 milyon ise içinde 10 sene önceki tespitlere nazaran 3 milyon civarında hattemizhada ileri derecede obez var ise ve bunların da yüzde 60’ı yani çoğunluğu 18 yaş ve altı çocuklardan oluşuyorsa o vakit bu mevzuya sahip çıkmak lazım. Daha da değerlisi her sene çocuk obezitesi yüzde 8-10 oranında artıyorsa bizim geleceğimiz çok önemli tehlikede. Obeziteyle çocuk yaşta çaba etmek gerekiyor. Hasebiyle bu türlü bir aktiflik düzenledik” diye konuştu.
“FARKINDALIK OLUŞTURMAK İSMİNE BU BİÇİM AKTİFLİKLERİ YAPIYORUZ”
Şeker tüketimi ile ilgili konuşan Erk, “Obetizeyi tetikleyen olaylara baktığımız vakit bir tanesi gazlı içecekler. Gazlı içecekler önemli ölçüde şeker içeriyor. Dünya Sıhhat Örgütü diyor ki 50 gram kâfi. Bu ne demektir? 13 küp şekeridir. 13 tane küp şekeri tüketmemiz gerekirken Türkiye bunun tam üç katı şeker tüketiyorsa çok önemli bir eza var demektir. Bunu aşağıya çekmememiz lazım. Farkındalık oluşturmak ismine bu stil aktiflikleri yapıyoruz” sözlerini kullandı.
“uzun VADEDE KESİNLİKLE KANSEROJEN TESİR YAPABİLİYOR”
Sıfır şeker olarak pazarlanan içeceklerin içerisinde tatlandırıcı olduğunu belirten Erk, “Elimde tuttuğum sıfır şeker diye bilinen bir limonata. Lakin içinde tatlandırıcı var yani bir kimyasal var. Aspartam ve türevleri var. Münasebetiyle içinde nişasta bazlı şeker türevinden gelme şeker var. Bunlar da uzunlamasına vadede kesinlikle kanserojen tesir yapabiliyor. Metabolizmayı tetikliyor. Karaciğer yağlanmasının sebebiyet veriyor. Sonuçta ziyanı olabiliyor. Kamuoyu olarak aldanıyoruz. içinde şeker olmadığı için alıyoruz. Çocuklarımıza veriyoruz fakat öbür taraftan da aspartam üzere tatlandırıcıları çocuklarımıza güya dinç bir şeymiş üzere vermiş oluyoruz” dedi.
“KALP DAMAR bitkinLIKLARINA SEBEBİYET VEREBİLİYOR”
İstanbul Tıp Fakültesi Endokrin ve Metabolizma Bilim Kolu’ndan Uz. Dr. Hümeyra Rekalı Şahin ise fazla şeker tüketiminin yol açabileceği aksilikler hakkında “100 mililitrede 11 miligramdan ek şeker varsa bunlara şekerli içecekler diyoruz. Dünya Sıhhat Örgütü de günlük şeker alımını toplam kalorinin yüzde 10’undan mümkünse de yüzde 5’inden aşağı olmasını istiyor. Bu da 25 gramın altında. Enkolayinden bir gazlı içecek de 30 gram kadar şeker oluyor. yüksek şekerli içecekler bilhassa gençlerin ortasında çok daha yaygın kullanılıyor. Bu şekerli içecekler öncelikle diş çürüklerine, tip iki diyabete, kilo alımına, obeziteye, karın bölgesinde yağlanmaya ve sonunda kalp damar bitkinlıklarına sebebiyet verebiliyor” diye konuştu.
Aynı vakitte bu üslup içeceklerin beyindeki dopomin merkezine tesir edip dopomin salgısını arttırarak neşeliluk sağladığını söz eden Uz. Dr. Şahin, “Çocuklarda ve gençlerde bir çeşit bağımlılığa sebep oluyor. Şekerli besinler tüketildikçe daha sevinçli hissedip beynimizdeki ödül merkezi uyarılıp daha fazla şeker tüketimine gerçek gidiyor. Bu da bir kısır döngüye giriyor. Kilo ilavelığı, obezite çocukları ve gençleri zinde beslenme alışkanlıklarından ıraklaştırıyor hem de kronik bitkinlıklara sebep oluyor” dedi.
“İNSÜLİN DİRENCİNE VE DİYABETE SEBEP OLABİLİYOR”
Özellikle şekerli içecekler karın bölgesindeki yağlanmayı arttırdığını belirten Uz. Dr. Şahin, “O da metabolik sendroma, diyabete, kalp bitkinlıklarına, inme dediğimiz felç olarak bilinen konforsuzlıklarla bile sonuçlanabiliyor. Daima kanda insülin salgılanmasına sebep olup insülin direncine ve diyabete sebep olabiliyor. Diyabette geniş vadede tüm bedenimize olduğu üzere bilhassa de gözlerimize, kalbimizde ve böbreklerimize ziyan veriyor. Bunlar hem çocuklar için de tıpkı halde risk taşıyan durumlar” sözlerini kullandı.
Türk Böbrek Vakfı Diyetisyeni Gökçen Efe Aydın da “Gençler çok ek şekerli içecekleri tüketebiliyorlar. Bunlar da ne yazık ki içerisindeki karamelden, şeker şuruplarından ötürü bedene çok fazla ziyan veriyor. Bundan ötürü bu şekerli içecekler alanine içerisinde şeker ilave edilmemiş serin kahveler tüketilirse çok dahakaliteli olur diye düşünüyorum” diye konuştu.
“İLERİKİ DEVİRLERDE KİLO ALIMINA NEDEN OLABİLİR”
Fazla şekerin bilhassa zahmetsiz şeker olduğu için kan şekerini çok ek yükseltip ileriki periyotlarda sorunlara sebep olabileceğini belirten Aydın, ” Çok ek acıkmamıza bir anda sebebiyet verebilir. büyük bir sorundur, ileriki periyotlarda kilo alımı ve kimi bitkinlıklar getirebilir. Bundan ötürü çok şeker içeren içecekler yerine daha çok meskende yapılan içecekler tercih edebiliriz. Mesela limonatayı biz burada bal ile yaptık ve içerisine çok az bal koyduk. Limonun, balın tadı her şey anlaşılabilir ve çok daha lezzetli olur. Öbür türlü dışarıdan aldıklarınızkolay şeker içerdiği için yalnızca şekerin tadını alıyoruz. Münasebetiyle hem daha lezzetli hem de daha sağlıklı içecekleri konutta hazırlayabiliriz. Limonatalar olabilir, konut üretimi serin çaylar olabilir, kompostolar olabilir. Bunlar bizim şekersiz bir formda hazırlayabileceğimiz, içerisine bal ile pekmez ile tatlandırabileceğimiz içecekler” tabirlerini kullandı.
“EV ÜRETİMİ OLMASI İSTEDİĞİMİZ KADAR TÜKETEBİLECEĞİMİZ MANASINA GELMİYOR”
Evde yapılan içeceklerde bilhassa vitamin, mineral dahaekstra olduğunu katkı hususları yok, renklendirici, tatlandırıcı içermediğini söyleyen Aydın, “Her şey doğal olduğu için ne yediğimizi, ne içtiğimizi biliyoruz. ve meyvenin vitaminini de direkt olarak bedenimize alabiliyoruz. Mesken imali olması istediğimiz kadar tüketebileceğimiz manasına gelmiyor. Hasebiyle bunların da doğal ki aşikâr bir ölçüde tüketilmesi lazım. Dünya Sıhhat Örgütü’nün bize ne kadar şeker tüketebileceğimize dair vermiş olduğu bilgiler var. Son olarak günde 25 grama kadar düşürdüler bunu. Münasebetiyle biz aslında günde 1-2 bardak konut imali dahi olsa bu içecekleri tüketmemiz kâfi olacaktır. Daha fazla tüketmemeye uğraş edelim” dedi.
