SAĞLIK Bakanlığı, maymun çiçeği hastalığı ile ilgili en çok merak edilen bahisleri 11 soruda belirleyerek, cevapladı.
Sağlık Bakanlığı tarafından,kalabalıkmun maymun çiçeği hakkında en çok merak ettiği mevzular belirlenerek ‘sık sorulan sorular’ oluşturuldu. 11 soru, maymun çiçeği rehberine nazaran cevaplanarak, kelam konusu içerik Sağlık Bakanlığı sosyal medya hesaplarından paylaşıldı. Sorular ve yanıtları şöyle:
1) Maymun çiçeği nedir?
Maymun çiçeği, klinik olarak daha narin olmasına karşın, semptomları geçmişte çiçek bitkinlarında görülenlere emsal ve nadiren ölümcül viral bir zoonoz (hayvanlardan insanlara bulaşan bir virüs) olmakla birlikte beşerden beşere da bulaşabilmektedir. 1980 yılında çiçek konforlusızlığının eradikasyonunun ilanı ve sonrasında çiçek aşısının uygulamasının durdurulması ile maymun çiçeği ender de olsa bilhassa Orta ve Batı Afrika’da görülen bir bitkinlık haline gelmiştir.
2) Maymun çiçeği için ne vakit test yaptırılmalıdır?
Maymun çiçeği olduklarını düşünen yahut maymun çiçeği olan biriyle çabucak temas halinde olan bireylerin, bir sıhhat kuruluşuna başvurması ve test yapılması gerekip gerekmediğine karar verilmesi gerekir. Hekiminiz test yaptırmanız gerektiğine karar verirse, örnekleri alacak ve bunları test için uygun bir laboratuvara gönderecektir.
3) Maymun çiçeği belirtileri nelerdir?
Ateş, baş ağrısı, kas ağrıları ve sırt ağrısı, büyümüş lenf nodları, teneffüs sistemi semptomları (boğaz ağrısı, burun tıkanıklığı yahut öksürük) ve hastalığa mahsus karakteristik cilt döküntüleri biçimindedir.
4) Belirtilerim varsa ne yapmalıyım?
çağdaş yahut açıklanamayan bir cilt döküntüsü yahut öbür maymun çiçeği belirtilerini fark ederseniz, bir sıhhat kuruluşuna başvurun. Sıhhat kuruluşuna başvurana kadar diğerleriyle çabucak temastan (cinsel temas dahil) kaçının. Sıhhat kuruluşuna başvurana kadar evcil hayvanlar yahut başka hayvanlarla bitişik temastan kaçının. Test sonuçlarınızı bekliyorsanız, birebir tedbirlere uymaya devam edin. Test sonucunuz olumluysa, cilt döküntüleriniz kabuklanıp düşerek güzelleşmiş arı vegüçlü cilt görünümü oluşana kadar kendinizi izole etmeye ve öteki tedbirlere uymaya devam edin. Ateş, boğaz ağrısı, burun tıkanıklığı yahut öksürüğünüz varsa kendinizi izole etmeye devam edin. basitce tabibe görünmek yahut acil durumlar için dışarı çıkın.kalabalık taşıma araçlarını kullanmaktan kaçının. İzolasyondan çıkmanız gerekiyorsa, cilt döküntülerinizi kapatın ve yüze düzgün oturan bir maske takın.
5) Maymun çiçeği nasıl bulaşır?
Maymun çiçeği cilt döküntüsü, kabuklar yahut beden sıvılarıyla hakikatdan temas yoluyla bireyden şahsa bulaşabilir. Ayrıyeten geniş müddetli, yakın temas yahut cinsel temas (öpmek, sarılmak yahut cinsel ilgi gibi) sırasında yayılabilir. Maymun çiçeği olan bir kişi, belirtiler başladıktan itibaren cilt döküntüsü büsbütün iyileşene ve güzelleşmiş pak ve katı cilt görünümü oluşana kadar diğerlerine virüsü bulaştırabilir. Kimi bitkinlar belirtileri başlamadan 1 ile 4 gün evvel Maymun çiçeğini bulaştırabilir. Lakin hiç belirti göstermeyen bireylerin virüsü bulaştırdığına dair bir ispat bulunmamaktadır.
6) Maymun çiçeği cinsel yolla bulaşan bir hastalık mıdır?
Maymun çiçeği, cinsel yolla bulaşabilen bir bitkinlık olarak tanımlanabilir. Öteki bir söz ile, cinsel alaka, maymun çiçeğinin bulaşma yollarından yalınce biridir. Geçmişte maymun çiçeği salgınları enfekte hayvanlarla ve hayvan eserleriyle gerçekdan temas sonucu ortaya çıkmıştır, fakat bireyden bireye bulaşma hudutlu olmuştur. Günümüzdeki salgında, virüs temel olarak yakın temas yoluyla bulaşmaktadır. Cinsel temas sırasında lezyonlarla temas yahut teneffüs sekresyonları ile bitişik temas ile bulaş olabilir. Lakin cinsel bağ olmaksızın maymun çiçeği olan biriyle bitişik ve geniş periyodik cilt temasında bulunmak da virüsün bulaşmasına neden olabilir.
7) Maymun çiçeği nasıl önlenebilir?
Maymun çiçeği olduğundan şüphelenilen bir cilt döküntüsüne sahip bireylerle çabucak cilt temasından kaçının. Maymun çiçeği bitkinsının kullanmış olduğu eşya ve materyallerle temastan kaçının. Ellerinizi sık sık sabun ve suyla yıkayın yahut alkol bazlı bir el antiseptiği kullanın. Bilhassa yemek yemeden, yüzünüze dokunmadan evvel ve tuvaleti kullandıktan sonra el hijyeni sağlayın.
8) kalabalık etkinliklere gitmek konusunda endişelenmeli miyim?
Maymun çiçeği olan biriyle bitişik temas yahut cilt temasında bulunduğunuzda bulaşma olabilir. Birinci bulgular insanların bitişik, devamlı cilt teması yaşadığı aktifliklerin maymun çiçeği hadiselerine yol açtığını göstermektedir. Bir aktifliğe sağlamlmayı planlıyorsanız, ne kadar çabucak, ferdî, cilt teması yaşanacağını göz önünde bulundurmalısınız.
9) Maymun çiçeği için hangi tedaviler mevcuttur?
Maymun çiçeği için özel olarak geliştirilmiş bir tedavi yoktur. Fakat, virüsler ortasındaki genetik benzerlikler nedeniyle, çiçek bitkinlığını tedavi etmek için kullanılan antiviral ilaçlar maymun çiçeği tedavisinde kullanılabilse de aktifliği tam olarak kanıtlanmış değildir.
10) Evcil hayvanıma maymun çiçeği bulaşabilir mi?
Maymun çiçeği zoonotik bir hastalıktır, yani hayvanlar ve beşerler ortasında bulaşabilir. Lakin şu anda maymun çiçeği için evcil hayvanlar üstün risk taşımamaktadır.
11) Maymun çiçeği su yoluyla havuzdan, hararetli küvetten yahut su parkından bulaşabilir mi?
Maymun çiçeğinin havuzdan, hararetli küvetten yahut su parkındaki sulardan bulaşabileceği konusunda net irtibat olduğunu gösteren bir çalışma yoktur. Lakin virüsün beşerden beşere bitişik temas, cilt teması yoluyla bulaşması mümkündür. Maymun çiçeği bitkinsının havlusu, yüzme tahtası, havuz oyuncağı yahut giysisi üzere eşyalarının bir diğeri tarafından kullanılmasıyla bitkinlık bu eşyaları kullanan dinç bireye de bulaşabilir. Cümbüş hedefli su alanlarında dezenfeksiyon yapılması ve havuzların uygun formda klorlanmasıyla maymun çiçeği virüsünün bulaşma riski ortadan kaldırılmış olur.
