İZMİR Katip Çelebi Üniversitesi (İKÇÜ) Atatürk Eğitim ve Araştırma huzursuznesi Çocuk Psikiyatri Polikliniği’nden Uzm. Dr. Ezgi Karagöz Tanıgör, son devirde internette çok uzun vakit geçirme, toplumsal medyayı çokekstra kullanma üzere şikayetler nedeniyle psikiyatri polikliniklerine müracaatların arttığını lisana getirdi. Uzm. Dr. Tanıgör, internet ve oyun oynama bozukluğunun aslında birçok öbür psikiyatrik bozuklukla birlikte seyrettiğini belirterek, “Dijital oyunları çok geniş müddet oynayan ve bu duruma bir bağımlılık geliştiren çocuklar internet oyunlarında oluşturduğu karakterle özdeşim kurabiliyor. Bilhassa oyunların hakikatçiliği arttıkça bu özdeşimin gücü de artabiliyor. Örneğin çağdaş sürümlerin yüklenmesi, 3 boyutlu oyunların çıkması özdeşimi daha da artırabiliyor. Saldırganlık ve savaş içerikli oyunlarda bilhassa bir kat daha dikkat edilmesi gerekiyor” dedi.
Çocuklar ve gençler ortasında önemli bir sorun haline gelen oyun bağımlılığı ile ilgili değerlendirmede bulunan İKÇÜ Atatürk Eğitim ve Araştırma huzurlusıznesi Çocuk Psikiyatri Polikliniği’nden Uzm. Dr. Ezgi Karagöz Tanıgör, bilgisayar oyunlarının hakikat ve hedefe uygun dizayn edildiğinde eğitsel hedefle kullanılabildiğini kaydetti. Dijital oyunların kimi olumlu davranışları da pekiştirebildiğini lisana getiren Uzm. Dr. Tanıgör, “Çocuklar çok uzun müddet oynadıklarında, bu oyun içeriklerine çok fazla maruz kaldıklarında oyun oynama bozukluğu ile karşılaştırmaktayız. Bu durum ‘internet oyun bağımlılığı’ olarak da biliniyor. Bu bağımlılık aile bağlarına ziyan verebilir, akran münasebetlerini bozabilir, okul performansını düşürebilir. Bunun yanında öfke denetim meseleleri, depresif belirtilerle de bağlantılıdır. Ek olarak daima oturmaya bağlı obeziteyle ve uyku meseleleriyle karşılaşabiliyoruz. Uykuya dalmadaki kuvvetlikler çocuğun sonraki günkü dikkatini ve okul performansını da düşürüyor. Bunun yanında görme meseleleri, elde, kolda, uyuşukluk ve duruş bozuklukları üzere fizikî belirtilerle de karşımıza çıkabiliyor” diye konuştu.
‘ERKEKLER DAHA fazla ETKİLENİYOR’
Oyunların mühletinin yanında içeriğinin de çok kıymetli olduğuna dikkati çeken Uzm. Dr. Tanıgör, özellikle savaş içerikli oyunlarda çocukların saldırgan davranışların ödüllendirildiğini görebildiğini lisana getirdi. Oyunların uzunlamasına kısmında gerçek hayattaki üzere cezalandırma ya da ahlaki hislerin işlendiğini göremediklerini söz eden Uzm. Dr. Tanıgör, çocuklara bir müddet sınırlaması gerektiğini belirterek, “Özellikle 16-21 yaş kümesi enekstra etkilenen kümedir. Erkek cinsiyetin dahaekstra etkilendiğini görüyoruz. Lakin gün geçtikçe yaş kümesinin daha da düştüğünü görüyoruz. Bilhassa uzun müddet kullanımlarda ve bağımlılık durumunda daha fazla olumsuz tesirlerle karşılaşıyoruz. Bu nedenle müddet konusuna dikkat edilmeli. 0-3 yaş ortası çocukların hiç maruz kalmaması gerekiyor. Ekran maruziyetini alabildiğince kısıtlı tutmalıyız. 3-6 yaş ortası en fazla yarım saat izlemeli. 6-9 yaş ortası 45 dakika ile sonlandırılmalı. 9-12 yaş ortası 1 saati geçmemeli, 12 yaştan sonra da 2 saati geçmemeli” tabirlerini kullandı.
‘KARAKTERLE ÖZDEŞİM KURUYORLAR’
‘ÖDÜL OLARAK VERİLMEMELİ’
Çocukların oyunların tesirinde kalarak davranış değişikliği gösterebildiğini belirten Uzm. Dr. Tanıgör, ailelerin süre sınırlamasının yanında çocuklarına rol model olabileceğini vurgulayarak, “Çocukların aile münasebetlerinin bozulmaya başladığı, uyku, iştah değişikliklerini gördüğümüz durumlarda bir kat daha dikkatli olmalıyız. Lakin en başında daha bağımlılık haline gelmeden mühlet sonlandırılması yapmak çok kıymetli. Çocuklara ödül olarak bunu sunmamak mecburi. Bilhassa tatil ve yaz aylarında bunu görüyoruz. Ödül olarak verilip sınırsızca kullanıma müsaade verilmesi en sık yapılan yanlışlılardan biridir. Bunun yanında ailelerin örnek davranışlarla rol model olmaları çok değerli. Ailenin de ekran kullanımını sonlandırması çocuklara örnek olacaktır. Çocuğun yalnız kalmaması, masaüstü bilgisayarın tercih edilmesi, tekrar içeriklerin denetim edilmesi, yaş kümesine uygun içeriklere sahip olması bizim için çok kıymetli. Bilhassa muhtaçlık dışı ve denetimsiz kullanımın önüne geçilmesini istiyoruz” diye konuştu.
