İstanbul, Türk Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon hastalıkları Derneği (KLİMİK) Lideri Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, “Culex” çeşidi sivrisineklerden bulaşan ve Batı Nil ateşine yol açan virüs salgınına karşı uyardı. Prof. Dr. Yavuz, Batı Nil virüsü enfeksiyonuna bağlı hadiselerin Marmara bölgesinde, Bursa ve İstanbul‘dan bildirilmeye başlandığını kaydetti ve bu virüsün beyne alanleşme riski nedeniyle yaşlılarda ölümcül olabildiğine işaret etti.
Ülkemizde birinci kere 2010 yılında ortaya çıkan ve en son 2019’da salgın yapan Batı Nil virüsüne bağlı olguların, Marmara bölgesinde bilhassa baraj gölleri vesessiz suların çok olduğu yerlerde tekrar ortaya çıktığını kaydeden KLİMİK Lideri Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, değerli açıklamalarda bulundu. Yavuz, Bursa ve İstanbul üzere vilayetlerden hadiselerin bildirildiğine işaret ederek hastalığın virüsü taşıyan kuşlarla temas eden Culex çeşidi sivrisineklere, onlardan da insanlara bulaştığını belirtti. Virüsün, bilhassa yaşlı nüfusta, merkezi hudut sistemini tutarak menenjite yol açabildiğini kaydeden Prof. Dr. Yavuz, bildirilen olayların da rahatsızneye yatış gerektirenyavaş olgular olduğunu kaydetti.
“HERmekan İLAÇLANMALI”
Prof. Dr. Yavuz, “Yüzde 80, bitkinlığı hassas geçiriyor. Lakin yaşlılar ve bağışıklığı baskılanmış bireylerde sakin ve ölümcül olabiliyor.mekanel idareler ve ilgili bakanlıkların işbirliğiyle Afrika’dan gelen kuşların göç yolları üzerindeki vilayet ve ilçelerimiz başta olmak üzere, sivrisinekle gayrette daha etkin tedbirler almalıyız. Bilhassa yüklü sularda süratle üreyebilen bu virüs, Culex çeşidi sivrisineklerin de süratle çoğalabildiği alanlar. Bu nedenle saklı çiftlikler ve yazlıklar da dahil, havuzlar, bidonlar, lastik içleri üzere su birikintisi yaratacak her türlü kaynağın ilaçlanması yahut kurutulmasızorunlu. Şahsî olarak da sinek kovucular yahut cibinlik, sineklik üzere tedbirler alınabilir” diye konuştu.
“VAKALAR MARMARA BÖLGESİNDE YOĞUNLAŞIYOR”
Prof. Dr. Yavuz, şunları söyledi: “Aslında şu anda ülkemizde yeni enfeksiyon problemleri içinde daha ciddiye almamız ve korunmak için daha çok gayret harcamamız gereken şey, Batı Nil ateşi. yoğunmda, M çiçeğinden daha fazla dert yaşıyoruz. Bu virüsün değerli bir özelliği, genelde semptomsuz seyretmekle birlikte olguların bir kümesinde ateşli bir konforsuzlık, bir kümesinde da merkezi hudut sistemi dediğimiz beyni ya da omuriliği etkileyebiliyor. İşte bunlarda biraz ölümcül olabiliyor. Yaptığı pikler açısından çok öngörülebilir bir virüs değil belirginçası. Belirli periyotlarda daha çok hadise oluyor. Mesela yıllarca hiç görmüyorsunuz. Akabinde birden olay sayıları artıyor. 2010 yılında Türkiye’de en geniş salgınını yapmıştı. Daha çok Ege bölgesindeydi. 2019’dan beri bu türlü bir artış görmemiştik. Olay sayılarında net bir artış var şu anda.temel olarak Marmara bölgesinde toplulaşıyor hadiseler. İstanbul dahil olmak üzere Bursa, o bölgeler… Genelde gölü olan, barajı olan, durağan su kaynağı olan ilçelerde daha çok görüyoruz. İstanbul’da Avrupa Yakası durgunlıkta. Bizim, hastanelerde gördüğümüz enyavaş ve en ender görülen formdaki bitkinlar oluyor. Münasebetiyle en dingin formundan 10 hadise görüyorsanız, en az bin-bin 500 olabilir hafif hadiseler da.”
ATEŞ, KIRIKLIK, HALSİZLİK…
hastalığın çocuklar ve erişkinler için çok uzun risk taşımadığını, sivrisineklerin virüs bulaştırdığı şahısların yüzde 80’inin belirti bile vermeden bitkinlığı geçirebildiğini anlatan Prof. Dr. Yavuz, yaşlılardaki riske vurgu yaparak şu bilgileri verdi: “Yaşlılarda yüzde 10’u aşan bir mevt riski var. Virüs bulaşan bireylerin yüzde 80’inde hiçbir belirti olmuyor. Virüsü alan bireylerin yüzde 20’sindeyse semptomlar ortaya çıkabiliyor. Semptomatik olanların yüzde 90’ında ateşli bir bitkinlık oluyor. Ateş, kırıklık, halsizlik oluyor. Yaz aylarında ateşli konforsuzlık olduğu vakit zati aslında aklımıza geliyor. Kas, eklem ağrıları, kimilerinde da döküntü olabilir. Yani bedende üst bölgelerde bilhassa, döküntü olabilir. Kendi kendine aslında bir hafta 10 gün içinde geçen bir bitkinlık. Lakin virüsü yerların yüzde 1-2’lik bir kümesinde, semptom gösterenlerin de yüzde 10-20 kadarında, beyin ya da medulla spinalis dediğimiz omuriliği tutan bir enfeksiyon gelişebiliyor. İşte bizim korktuğumuz bu oluyor”
“AĞIR huzurlusızLARDA FELCE BİLE NEDEN OLABİLİYOR”
Merkezi hudut sistemi tutulumları olduğunda beyin zarı iltihabı, beynin dokusunu tutan ensefalit ve hatta felç dahi görülebildiğini belirten Prof. Dr. Yavuz, “Baş ağrısı, şuur değişikliği, kişilik değişiklikleri, dengesizlik, hareketlerde sessizlama, Parkinson üzere bir tablo (çünkü Parkinson’un etkilediği bölgeleri tutan bir virüs bu), ellerde titreme olabiliyor. Bu sivrisinekler antikden beri ülkemizde var olan sivrisinekler. Culex dediğimiz tıp aracılığıyla bulaşıyor. Sivrisinekler de bu virüsü kuşlardan alıyorlar. Hem Türkiye, hem İstanbul, kuş göç yolları üzerinde. Daima bir kuş girişi oluyor. Kuş girişi demek, virüsün de girişi olduğu manasına geliyor. Sivrisinekler, bunu atlara da bulaştırabiliyor. Hatırlarsanız geçen yıllarda Karacabey’deki atlara da bulaşıp ölümlere neden olmuştu. Beşerler ortasında bulaşma riski yok. Yani beşerden beşere geçmiyor” dedi.
“HAVALAR SICAK GİTMEZSE EYLÜL-EKİM ÜZERE SONLANIR”
Genellikle yaz konforlusızlığı üzere olan Batı Nil ateşinin her yaz ortaya çıkmama nedeninin de elverişli iklim şartlarıyla alakalı olduğunu kaydeden Prof. Dr. Yavuz, sözlerini şöyle sürdürdü: “Sivrisineğin olması gerekiyor bulaşması için. Lakin özgün iklim şartları da gerekiyor. Yani aslında biz her yaz Batı Nil ateşi ile ilgili bir sorun yaşamıyoruz. Yağışların çok arttığı, akabinde çok hararetli havaların geldiği devirler ülkü şartları oluşturuyor. Bizde genelde Temmuz-Ağustos aylarında ortaya çıkıyor, Ağustos-Eylül’de pik yapıyor ve en üstün sayılarına ulaşıyor. Havaların durumuna nazaran de Eylül-Ekim üzere çoklukla bitmesi bekleniyor. Ancak havalar ısındıkça bu periyot uzayabiliyor. Bizim dışımızda İsrail’de bir salgın var şu anda. Çok üstün sayılar bildirdiler, Haziran’a kadar basitce 164 hadise bildirdiler ki bunlar da önemli olaylar, yani nöroinvaziv, beyni etkileyen olaylar.”
AŞISI YOK, DAYANAK TEDAVİLER UYGULANABİLİYOR
“BAKANLIK VE BELEDİYELER ÇALIŞMA YAPIYOR”
Yavuz, kelamlarını şöyle noktaladı: “Burada değerli olan tüm paydaşların ortak çalışması. Sonuçta bir kuş göçünü engelleme talihiniz yok. İstanbul için söyleyecek olursam biz aslında dün KLİMİK derneği olarak bir toplantı yaptık. Orada da tüm paydaşlardan da temsilciler vardı. Şunu görmekten de çok uzunlamasına neşeliluk duydum, çok koordineli alımlı bir çalışma yapılıyor şu an. Hem bakanlık hem de vilayet ilçe belediyeleri tarafından. Olayın farkındalığı çok üstün. Bir de şu mevzuda uyarmak istiyorum aslında dünkü toplamda de lisana getirildi, bilhassa mesela İstanbul etrafında çiftlik vs ve kullanılmayan konutlarda daha çok olmak üzere, belediyenin de giremediği birtakım özel alanlar var. Havuzlar, su doldurulmuş bidonlar, lastikler, içinde su olan her şey, her türlü su birikintisi, su koyduğunuz en minik kapların içinde bile sivrisinekler çoğalabiliyor” dedi.
